Nga có những động thái siết chặt việc sử dụng AI trong lĩnh vực tài chính (nguồn: Bank of Russia).
Bộ quy tắc đặt ra 5 nguyên tắc cốt lõi: lấy con người làm trung tâm, công bằng, minh bạch, an toàn và quản lý rủi ro có trách nhiệm. Dù mang tính khuyến nghị, tài liệu này được kỳ vọng góp phần tăng cường niềm tin của người dân, đồng thời định hướng các tổ chức tài chính ứng dụng AI một cách có kiểm soát và phù hợp với chuẩn mực đạo đức. Theo đó, các ngân hàng và tổ chức tài chính cần đảm bảo người dùng được thông báo đầy đủ khi tương tác với hệ thống AI, tôn trọng quyền từ chối sử dụng AI, đặc biệt chú ý đến các nhóm dễ bị tổn thương như người cao tuổi, người khuyết tật hay người có trình độ học vấn hạn chế.
Quy tắc cũng yêu cầu loại bỏ mọi hình thức phân biệt đối xử khi xử lý dữ liệu hoặc ra quyết định thông qua AI, bảo đảm công bằng trên cơ sở không phân biệt quốc tịch, sắc tộc, quan điểm chính trị hay tín ngưỡng. Về minh bạch, các tổ chức được khuyến khích công bố thông tin liên quan đến rủi ro, điều kiện sử dụng AI và nhãn hóa nội dung do AI tạo ra. Đồng thời, các hệ thống AI phải được giám sát chặt chẽ về chất lượng dữ liệu, bảo mật thông tin cá nhân và khả năng bảo vệ dữ liệu nhạy cảm. Trong nội dung quản lý rủi ro, bộ quy tắc yêu cầu các đơn vị xây dựng quy trình kiểm soát nội bộ, bổ nhiệm nhân sự chuyên trách giám sát việc tuân thủ, lưu trữ thông tin về mô hình AI, đánh giá rủi ro và phản hồi từ người sử dụng.
Đây là một trong những động thái cụ thể đầu tiên tại Nga nhằm hướng dẫn ứng xử đạo đức với AI trong lĩnh vực tài chính - lĩnh vực vốn đang chứng kiến tốc độ tự động hóa và số hóa ngày càng mạnh mẽ. Bộ quy tắc này cũng phản ánh xu thế toàn cầu trong việc kiểm soát công nghệ mới thông qua các khung khổ pháp lý mềm trước khi có những chế tài cứng được áp dụng.
NMK (theo Bank of Russia)